ماترک چیست؟
بر اساس قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، ماترک یا ترکه به تمام دارایی‌ها، حقوق، مطالبات و بدهی‌های شخصی گفته می‌شود که پس از فوت او باقی می‌ماند. به بیان ساده‌تر، ماترک شامل هر چیزی است که از متوفی بر جای مانده است؛ از املاک و حساب‌های بانکی گرفته تا بدهی‌ها و دیونی که هنوز پرداخت نشده‌اند.
مبنای قانونی ماترک
مطابق با ماده ۸۶۷ قانون مدنی ایران، ارث وقتی تحقق می‌یابد که شخصی فوت کند و اموالی از او باقی بماند. از همان لحظه فوت، مالکیت ماترکه به‌صورت قهری (خودکار) به وراث منتقل می‌شود، اما این انتقال قطعی نیست تا زمانی که بدهی‌های متوفی از ماترکه پرداخت نشده باشد.
همچنین، طبق ماده ۸۶۸ قانون مدنی، مالکیت وراث نسبت به ماترکه پس از پرداخت دیون متوفی مستقر می‌گردد. یعنی ابتدا باید تمام دیون، مهریه، وصیت‌های شرعی و سایر هزینه‌های واجب از دارایی متوفی تسویه شود و سپس مابقی بین وراث تقسیم گردد.
ماترک چیست؟
مراحل رسیدگی به ماترک
۱. تحریر و صورت‌برداری از ماترکه
در این مرحله، اموال و دارایی‌های متوفی شناسایی و ثبت می‌شوند. این فهرست شامل اموال منقول (مثل خودرو، طلا، وجه نقد) و غیرمنقول (مثل زمین و ساختمان) است.
۲. پرداخت دیون و هزینه‌ها
قبل از تقسیم ترکه، باید دیون و هزینه‌های مربوط به کفن و دفن، واجبات مالی شرعی (مثل خمس یا زکات معوقه در صورت وجود) و مهریه همسر از ماترکه پرداخت گردد. وراث تا سقف ماترکه مسئول پرداخت دیون هستند و بیش از آن تکلیفی ندارند.
۳. اجرای وصیت
وصیت متوفی در صورتی که از یک‌سوم اموال تجاوز نکند، بدون رضایت وراث قابل اجراست. اگر بیش از یک‌سوم باشد، اجرای آن منوط به اجازه وراث است.
۴. تقسیم ماترک بین وراث
پس از پرداخت دیون و اجرای وصیت، اموال باقی‌مانده بر اساس نسبت‌های مقرر در قانون مدنی میان وراث تقسیم می‌شود. برای مثال، پدر و مادر، همسر و فرزندان از جمله طبقات اصلی وراث هستند.
ماترک چیست؟
نقش و اهمیت مشاوره حقوقی در امور ماترک
موضوعات مربوط به ارث و ترکه، از جمله تحریر، تقسیم، و تعیین سهم‌الارث، از پیچیده‌ترین مسائل حقوقی در نظام قضایی محسوب می‌شود. در بسیاری از موارد، اختلاف میان وراث یا وجود بدهی‌ها و وصایا باعث بروز دعاوی متعددی می‌گردد.
در این میان، استفاده از خدمات وکلای متخصص و مؤسسات حقوقی معتبر، می‌تواند از بروز اختلافات و اتلاف وقت جلوگیری کند.
یکی از مؤسسات فعال در این زمینه، مؤسسه حقوقی و داوری عدالات گستران محجوب است که با بهره‌گیری از وکلای پایه‌یک دادگستری و کارشناسان مجرب، خدمات مشاوره و پیگیری امور مربوط به ترکه و ارث را به‌صورت تخصصی ارائه می‌دهد. این مؤسسه می‌تواند در مراحل تحریر ماترکه، پرداخت دیون، اجرای وصیت و تقسیم اموال، راهنمایی و همراهی مؤثری برای وراث باشد.
جمع‌بندی
ماترکه شامل کلیه دارایی‌ها و بدهی‌های متوفی است که طبق قانون باید ابتدا برای پرداخت دیون و سپس برای تقسیم میان وراث مورد رسیدگی قرار گیرد. آگاهی از مقررات قانونی و استفاده از مشاوره حقوقی معتبر — مانند خدمات مؤسسه حقوقی و داوری عدالات گستران محجوب — می‌تواند روند امور را تسریع کرده و از بروز اختلافات خانوادگی و قضایی پیشگیری کند.
人生多艰，快乐一天是一天！
زندگی سخته، هر روز شاد باش!
باسلام ممنون از لطف شما